Voor de bijeenkomst op 29 oktober 2021
“…. vergeef ons onze schuld, zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven…..”
Deze regels komen uit het Onze Vader, het bekendste gebed uit de christelijke traditie en dateert uit de 1e eeuw. Maar wat betekent die zin eigenlijk? Is het zo dat in de mate dat wij bereid zijn en in staat zijn anderen te vergeven, onze eigen schulden vergeven worden?
Vergeven kent misschien wel drie richtingen: vergeving ontvangen, iemand vergeven en jezelf vergeven. Maar wat is dat eigenlijk ‘vergeven’? Geef je iets en wat is dat dan? En is dat geven helemaal vrij d.w.z. zonder enige tegenprestatie te verwachten?
Is vergeven altijd gekoppeld aan ‘schuld’? En gaat het dan om mijn eigen schuld of de schuld van de ander? Moet mij, door een ander, iets zijn aangedaan om te kunnen vergeven?
Ik hoor ook regelmatig de uitroep “onvergefelijk”, maar wie zit dan met de gebakken peren? De dader of de ontvanger?
Onlangs heb ik mijn moeder, tegen haar uitdrukkelijke wil, naar het verzorgingstehuis gebracht. Ik heb haar om vergeving gevraagd. Maar wat vraag ik dan eigenlijk. Vraag ik haar mijn bewuste daad, die haar diep en pijnlijk raakt, te accepteren, te ontvangen, te verteren met als doel mijn schuld weg te nemen? Is het überhaupt mogelijk om iemand te vergeven, als je jezelf niet vergeeft?
Voor vergeven is moed nodig; je zal je ergens overheen moeten zetten. Is er een relatie tussen vergeven en rechtvaardigheid of zijn dat twee verschillende begrippen?
Misschien is vergeven een daad van wijsheid. Maar is het altijd wijs om te vergeven?
Zitten in verontschuldigen en excuseren elementen van vergeven? Als je je excuses aanbiedt, vraag je toch niet om vergeving? Dus speelt hier wellicht de zwaarte van een kwestie om van vergeving te kunnen spreken?
Een van de levenslessen van Edith Eva Eger, holocaust overlever, en auteur van het boek “De Keuze” luidt:
“Zonder de woede te doorleven, kun je niet vergeven.“
Er is geen heling of vergeving mogelijk zonder eerst de woede te doorleven. Woede of wraak bevredigen maar kort. Vergeving is een geschenk aan jezelf. Je geeft jezelf permissie om je te bevrijden van de woede en de last van het verleden.”
Maar toch… Wat is vergeven?